.

.

آزمایش خازن به اندازه‌گیری ظرفیت خازنی آن خلاصه نمی‌شود. پارامترهای دیگری هم در تعیین کیفیت هر خازن نقش بازی می‌کنند که تا به حال در این تارنما به بررسی برخی از آن‌ها پرداخته‌ایم. اما به ویژه در خازن‌های ولتاژ بالا آزمایش «سلامتی ایزولاسیون خازن» اهمیت درجه اول دارد.

.

شماتیک مدار یک آزمایش گر ساده برای خازن های ولتاژ بالا

.

درباره‌ی مدار آزمایش‌گر

وظیفه‌ی این مدار ساده تولید ولتاژی است که کیفیت ایزولاسیون درونی خازن‌های «های-ولتاژ» را آزمایش کند. در این‌جا کیفیت به صورت عددی و به شکل یک مقدار کمّی بیان نشده و فقط به کاربر اطلاع می‌دهد که آیا خازن خوب است یا خیر.

مدار در واقع یک مولد ولتاژ بالا، یک وارونگر ولتاژ، است که ابتدا ولتاژ تغذیه‌ی 4/5 ولتی مستقیم را به کمک یک مدار نوسانگر به یک ولتاژ متناوب تبدیل می‌کند و سپس با استفاده از یک ترانسفورماتور، دامنه‌ی آن را تا حد 300 ولت افزایش می‌دهد.

ترانس مورد استفاده یک ترانسفورماتور معمولی 220 به 6 ولت کوچک 60 میلی‌آمپری (با توان 0/35 ولت‌آمپر) است که به صورت معکوس (افزاینده) به کار گرفته شده است.

در شماتیک مدار، اجزای سمت چپ ترانسفورماتور مدار نوسانگر این خازن‌سنج را تشکیل می‌دهند. اجزای سمت راست مدار تحت ولتاژ بالای 300 ولتی قرار دارند. ولتاژ متناوب از ترانس برداشت شده و توسط یک دیود یکسوساز از نوع 1N4007 یکسو و توسط خازن یک‌دهم میکروفاراد 400 ولتی یا بیشتر صاف می‌شود. این ولتاژ از طریق یک مقاومت 100 اهمی معمولی به یک سر یک لامپ نئون کوچک، از همان نوعی که در داخل فازمترها و در چراغ‌سیگنال‌ها به کار رفته، داده می‌شود. اتصال مثبت خروجی این مدار سر دیگر این لامپ نئون است. اتصال دیگر، خط منفی مشترک مدار می‌باشد. خازن مورد آزمایش به اتصالات خروجی در این قسمت وصل خواهد شد.

.

طرح پیشنهادی فیبر مدار چاپی و راهنمای چینش افزاره ها بر روی آن

.

تیپ ترانزیستورها اهمیت زیادی ندارند و هر ترانزیستور کوچک خوبی در مدار کار خواهد کرد. فقط دقت شود که ترانزیستور سمت چپ در شماتیک از تیپ مثبت (پی.ان.پی.)، و سمت راستی از تیپ منفی (ان.پی.ان) است. اندازه‌ی فیبر مدار چاپی پیشنهادی 60 × 30 میلی‌متر است. برای تغذیه‌ی مدار از سه عدد باتری قلمی استفاده می‌شود. مصرف جریان این مدار در حدود 10 میلی‌آمپر است. لازم است که این مدار با همین ولتاژ تغذیه شود و از ترانس به همین کوچکی استفاده به عمل آید، چون 1) به قدرت بیش‌تر برای مقاصد آزمایشی نیازی نیست، و 2) تا ولتاژ خروجی مدار برای کاربر خطرناک و کُشنده نشود.

.

تنظیم مدار

برای تنظیم ولتاژ خروجی مدار یک ولت‌متر دیجیتالی با امپدانس ورودی بالا را روی اندازه‌گیری ولتاژ متناوب در گام هزار ولت قرار داده و به دو سر خازن یک‌دهم میکروفارادی وصل می‌کنیم. مدار را روشن کرده و سپس با چرخاندن محور پتانسیومتر1 ولتاژ میان این دو نقطه را در بالاترین مقدار (تقریبی 300 ولت) تنظیم می‌کنیم. این همه‌ی تنظیمی است که در مدار انجام می‌گیرد.

.

روش اندازه‌گیری

خازنی را که باید تست شود به اتصالات خروجی مدار وصل می کنیم. لامپ نئون پس از زدن کلید فشاری مجاز است که فقط برای لحظه‌ای روشن شود. مدت روشن ماندن لامپ به بزرگی ظرفیت خازن بستگی دارد. سپس لامپ نئون باید بلافاصله پس از گذشت این «زمان شارژ» به طور کامل خاموش شود. در این صورت خازن سلامت و قابل استفاده است. هر نتیجه‌ی دیگری از خرابی خازن حکایت می‌کند.

هشدار: پس از پایان هر آزمایش، خازن زیر تست با ولتاژ بالا شارژ شده و دست زدن به اتصالات آن می‌تواند شوک الکتریکی شدیدی به فرد وارد کند. پس از هر آزمایش، یک مقاومت یک کیلواهمی را به اتصالات خازن آزمایش شده وصل کنید تا نیروی ذخیره شده در آن توسط این مقاومت مصرف شده و خازن تخلیه و بی‌خطر شود.

.

.

مطالب مرتبط:

روش اندازه‌گیری ظرفیت خازن‌های الکترولیت

روش اندازه‌گیری ESR یا مقاومت داخلی سری خازن‌های الکترولیت

خازن‌های ضداختلال، خازن‌های مسدودکننده

.

.

www.etesalkootah.ir ||   2020-10-02 © 

2015 www.etesalkootah.ir  © All rights reserved.

تمامی حقوق برای www.etesalkootah.ir محفوظ است. بیان شفاهی بخش یا تمامی یک مطلب از www.etesalkootah.ir در رادیو،  تلویزیون و رسانه های مشابه آن با ذکر واضح "اتصال کوتاه دات آی آر" بعنوان منبع مجاز است. هر گونه  استفاده  کتبی از بخش یا تمامی هر یک از مطالب www.etesalkootah.ir در سایت های اینترنتی در صورت قرار دادن لینک مستقیم و قابل "کلیک" به آن مطلب در www.etesalkootah.ir مجاز بوده و در رسانه های چاپی نیز در صورت چاپ واضح "www.etesalkootah.ir" بعنوان منبع مجاز است.

.